《بسم الله الرحمن الرحیم》
از قول امام سجاد علیه الصلاه و السلام نقل میفرمایند ؛ 《قَالَ عَلِیُّ بْنُ اَلْحُسَیْنِ عَلَیْهِمَا السَّلاَمُ :إِنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَانَ أَمِینَ اَللَّهِ فِی أَرْضِهِ 》
خاتم انبیاء امین حق بودند در روی زمین ،امین یعنی آن کسی است که انسان به او پناه میبرد و امانت های خود را به او میسپارد و وجود او موجب امن و آسایش است،مأمن است،مومن هم معنایش همین است.
《فَلَمَّا قُبِضَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کُنَّا أَهْلَ اَلْبَیْتِ وَرَثَتَهُ》
بعد از رحلت و شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم ما اهل بیت ورثه آن بزرگوار هستیم، امین الله فی ارضه،《 فَنَحْنُ أُمَنَاءُ اَللَّهِ تَعَالَى فِی أَرْضِهِ》ما امین های پروردگار در روی زمین هستیم.” السلام علیک یا امین الله فی ارضه” بعد از رسول خدا ما امین پروردگار در روی زمین هستیم.
《عِنْدَنَا عِلْمُ اَلْبَلاَیَا وَ اَلْمَنَایَا 》یک علمی هست که این علم را ائمه علیهم الصلاه و السلام داشتند و علم را به دیگران هم داده اند.از آن علوم اختصاصی است.علم بلایا داشتند،آن سرگذشت بشر،انسان، بقیه موجودات،سرگذشتهای او را از اول زندگی تا مرگ و از قبل از بوجود آمدن تا بعد از مرگ ،همه اش را میدانند،و علم منایا ما میدانیم ،اینکه چه زمانی می میرد ما میدانیم،ساعت مرگش را، چگونه می میرد را،[زیر زلزله میرود،زیر آوار، توی بستر ،غرق میشود]این علمش پیش ماست.ما سرگذشت انسان ها را میدانیم،ما کیفیت مرگ آنها و تاریخ مرگ آنها را میدانیم.[یک علم هست به نام علم “بَرایا ” که آن را اینجا ذکر نمیکنند ،آن علمی خیلی اختصاصی است،اگر به کسی بدهند باید خیلی نورِ چشمی باشد،آن علم برایاست، در بعضی از روایات هست،این روایت ندارد]
《وَ أَنْسَابُ اَلْعَرَبِ 》ما میدانیم چه کسی بچه چه کسی است.حلال زاده و غیرحلال زاده را ما میشناسیم.
به انساب عرب عالِم هستیم.یکی از موقعیت هایی که برای حضرت عقیل برادر بزرگوار امیرالمومنین صلوات الله و سلامه علیه،ثابت است همین است که حضرت به عقیل فرمودند تو عالِم به انسابِ عرب هستی، از این باب بوده،یعنی به او از این علوم داده اند،خودِ آقا امیرالمومنین علیه الصلاه و السلام مُعطی و واهب این علم به برادرشان عقیل هستند.[گاهی وقتها میشود که آدم خودش یک چیزی را به دیگری میدهد و سرمایه او از این است ولی دهنده به گیرنده امر میکند تو اینکار را انجام بده، معنایش این نیست که امیرالمومنین علیه الصلاه و السلام که به عقیل فرمودند تو عالم به انساب عرب هستی خودشان بی بهره بودند اصلا خودشان به او این علم را داده بودند،لذا او را تکلیف کردند که فاطمه کلابیه،ام البنین سلام الله علیها را انتخاب کردند به همسری حضرت].در نزد ماست،علم بلایا و منایا و انساب عرب، ما همه را میدانیم. [یک روایتی هست که روز قیامت که میشود همه را به نسبت مادرها صدا میزنند مثلا مجید پسر زلیخا،خسرو پسر توران خانم،اینها روز قیامت حاضر میشوند و شیعیان امیرالمومنین علیه السلام را به اسم پدرانشان صدا میزنند چون نسبت در آبا برای شیعیان مُحرَز است ولی بقیه مردم را حق ستاریتش آنجا میپوشاند که نکند یک کسی آن نباشد که گفتند بچه فلانی ولی بچه فلانی نباشد ،لذا با مادر صدا میزنند،به نسبت مادر،ما عالِم به انسابِ عرب هستیم،ما میدانیم چه کسی به چه کسی ربط دارد.لذا روایت هست که دشمنان ،مخالفین،اعداء،اینها نسبتشان به بابا زیاد معلوم نیست، زیاد بن ابیه لعنه الله علیه،معاویه هفت جوش،دومى که مادرش هم عمه اش است و هم خواهرش است و هم مادرش،یک کسی اینقدر قَرو قاطی که کامپیوتر هم نمی تواند اینرا در بیاورد که یک کسی هم مادر بشود هم خواهر بشود و هم عمه بشود،این دیگر خیلی حساب میخواهد،اینها را ما میدانیم،انساب را میدانیم].
《 وَ مَوْلِدُ اَلْإِسْلاَمِ》ما آگاهیم ،علم داریم، چه کسی ولادتش اسلام است چه کسی نیست، چه کسی کافر زاییده شده و چه کسی کافر نیست،اینها را ما میدانیم.
《وَ إِنَّا لَنَعْرِفُ اَلرَّجُلَ إِذَا رَأَیْنَاهُ بِحَقِیقَهِ اَلْإِیمَانِ 》
نمیخواهد ما تحقیق کنیم که این چه زمانی مسلمان شده است[نمی گویند؛ شناسنامه ات را بیار ببینیم توی شناسنامه ات مسلمانی یا غیر مسلمان. این را نمی خواهد] ما میدانیم و میشناسیم مرد را به محض دیدن که این ایمان دارد یا ندارد،[ برای آنها دیدن هم لازم ندارد ،قبل از اینکه ببینند هم میدانند و میفهمند و میشناسند چه کسی ایمان دارد و چه کسی ندارد،در اینجا این بُعدش را میفرمایند]
《وَ بِحَقِیقَهِ اَلنِّفَاقِ 》ببینیمش میدانیم که این منافق است یا این اهل محبت و ولایت ماست،ایمان دارد.
[ روایتش را خواندیم که آمد به امیرالمومنین علیه الصلاه و السلام اظهار محبت کرد حضرت فرمودند نه خبری نیست من تو را آنجا که باید ببینم ندیدم (یعنی توی دلم) گفت آقا شما بهتر میفهمی یا من ،من میگویم شما را دوست دارم شما میگویی نداری.گفت خوب این دلیل نمیخواهد کسی که اینجور با امامش حرف بزند این بالاترین منافق است. ما هر کسی را ببینیم به صورتش نگاه کنیم میدانیم…
و این که چیزی نیست به دیگران هم این علم را مرحمت کردند ،از این علومی است که به دوستان و اهل ولایتشان مرحمت کرده اند]《وَ إِنَّ شِیعَتَنَا لَمَکْتُوبُونَ مَعْرُوفُونَ بِأَسْمَائِهِمْ وَ أَسْمَاءِ آبَائِهِمْ》شیعیان ما، دوستان ما، اهل ولایت ما،اسم خودشان و اسم پدرانشان نوشته شده، پیش ماست[نه یکی بر آنها اضافه میشود و نه یکی از آنها کم میشود].
《 أَخَذَ اَللَّهُ اَلْمِیثَاقَ عَلَیْنَا وَ عَلَیْهِمْ》
خداوند تبارک و تعالی بر ما و آنها میثاق و عهد گرفته است [ در آن عالمی که ذر است یا قبل از ذر]
《 یَرِدُونَ مَوَارِدَنَا》
[مورد ؛ آن جایی است که آدم میرود آب برمیدارد.مجازا هم در جاهایی دیگری که انسان مراجعه میکند به آنجا هم ” مورد” میگویند، آبشخوار را مورد میگویند. اگر اینکه فقط برود آب بخورد “من حَلَف “اسمش است، اگر برود آب بردارد بیاورد اسمش “مورد”است.]
《یَرِدُونَ مَوَارِدَنَا》از هر جایی که ما آب برمیداریم و آب میخوریم آنها هم از آنجا آب برمیدارند و آب میخورند.[ ساقی است ،امیرالمومنین علیه السلام ساقی کوثر است.از آنجاهایی که خودمان آب میخوریم به آنها آب میدهیم.
هر جا ما وارد میشویم، “وارد “یعنی کسی که میرود از شریعه ،محلی که آب می آورند،آب بیاورد آن را وارد میگویند، وِردِ مُورُود همه این لغات به یکجا بر میگردد].
《 وَ یَدْخُلُونَ مَدَاخِلَنَا》اینها داخل و خارج میشوند هر جا که ما داخل میشویم و خارج میشویم.
[” وَقُلْ رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَانًا نَصِیرًا ” این وادی ولایت است.و سلطان نصیر، تعبیر و تاویل شده است به امیرالمومنین علیه الصلاه و السلام،
“وَاجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَانًا نَصِیرًا ” یعنى امیرالمومنین را یار و یاور ومواظب و متوجه من قرار بده، دست من را از دامن امیرالمومنین علیه السلام کوتاه نکن].
《نَحْنُ اَلنُّجَبَاءُ 》ما نُجبا هستیم،نَجیب های عالَم ما هستیم.بزرگوارهای عالم ما هستیم،با شخصیت ما هستیم.نجیب همه اینها معنا میشود.
《وَ أَفْرَاطُنَا أَفْرَاطُ اَلْأَنْبِیَاءِ》[اَفراط جمع فَرِط است .فَرِط یعنی آن کسی که زیادتر از دیگری داشته باشد].
آن زیادی هایی که در ما هست از فضائل و کمالات،اینها بیشتر از انبیاء است ما افراط الانبیاء هستیم ما از پیغمبرها بیشتر داریم.[دیروز هم گفتیم در آن روایت که آن شخص پرسید علم امیرالمومنین بیشتر است یا علم بعضی از انبیاء؟حضرت فرمودند ما به تو چه گفتیم ،ما گفتیم پیغمبر تمام علوم همه انبیاء را داشتند و همه را دربست به امیرالمومنین دادند، “امیرالمومنین عالم هذه الاُمه”باز تو این را میپرسی ،که امیرالمومنین بیشتر میدانستند یا انبیاء؟؟]
آن زیادی کمالی که در ماست زیادی کمال بر انبیاء است از آنها بیشتر داریم نه از مردم عادی.
فلانی از آن شخص عامی عادی عقل و فهم و درکش بیشتر است،خوب این که چیزی نیست وقتی که گفتند از ابوعلی سینا بیشتر میفهمد [آنجا مهم است]
《 وَ نَحْنُ أَبْنَاءُ اَلْأَوْصِیَاءِ 》ما فرزندان اوصیاء انبیاء هستیم.
《وَ نَحْنُ اَلْمَخْصُوصُونَ فِی کِتَابِ اَللَّهِ 》در کتاب آسمانی قرآن ،ما مخصوصیم ،خصایصی برای ما هست که برای دیگران نیست.
《وَ نَحْنُ أَوْلَى اَلنَّاسِ بِاللَّهِ 》از همه خلق به خدا نزدیکتر ما هستیم.《وَ نَحْنُ أَوْلَى اَلنَّاسِ بِکِتَابِ اَللَّهِ》از تمام خلق به کتاب خدا ما نزدیکتر هستیم.《 وَ نَحْنُ أَوْلَى اَلنَّاسِ بِدِینِ اَللَّهِ 》از تمام خلق به دین خدا ما نزدیکتر هستیم.
《وَ نَحْنُ اَلَّذِینَ شَرَعَ لَنَا دِینَهُ 》اصلا خدا دینش را برای ما بوجود آورده است،شریعت برای ماست،شریعتی که خدا،دینی که آورده است برای ماهاست.
《فَقَالَ فِی کِتَابِهِ « شَرَعَ لَکُمْ» یَا آلَ مُحَمَّدٍ « مِنَ اَلدِّینِ مٰا وَصّٰى بِهِ نُوحاً » وَ قَدْ وَصَّانَا بِمَا أَوْصَى بِهِ نُوحاً « وَ اَلَّذِی أَوْحَیْنٰا إِلَیْکَ» یَا مُحَمَّدُ 》همه اینها به ما خطاب است واِلا به این بشر نادان حرف نشنو که خداوند حکیم علی الاطلاق [نمی گوید] او میشناسد،میداند ،خلق کرده است، حرفش را به کسی میزند که گوش نکند؟؟
حالا ما خودمان که عقلمان که اینقدر ضعیف است که حد ندارد ،میدانیم یک کسی به حرفمان گوش نمیدهد هی به او می گوییم؟؟
خدا بشر را خلق کرده میداند که به حرفش گوش نمی کنند ،احکام و حرام و حلال و مطالب دین را به آنها می گوید؟؟
به ما(معصومان)خطاب کرده،به ما وحی کرده، شریعت را برای ما آورده چون ما حرف شنو هستیم،ما سخن خدا را میشنویم،ما عمل میکنیم.فقرات زیارت نامه ائمه هدی علیهم السلام مخصوصا… است ؛ “العامِلون بامره و المخلصون لِدینه”.
《« وَ مٰا وَصَّیْنٰا بِهِ إِبْرٰاهِیمَ » وَ إِسْمَاعِیلَ « وَ مُوسىٰ وَ عِیسىٰ» وَ إِسْحَاقَ وَ یَعْقُوبَ فَقَدْ عَلَّمَنَا وَ بَلَّغَنَا مَا عَلِمْنَا 》ما دانستیم و فهمیدیم و رساندیم به خلق آنچه را که دانستیم .
هر کسی پی بگیرد امر ما را آن هم در زمره ماست، داخل در شیعیان ماست،با ماست،هر کس مخالفت کند از خط ما خارج است.
《وَ اِسْتَوْدَعَنَا عِلْمَهُمْ》 و ما در آنها(شیعیان) به ودیعه نهادیم علومی که خدا به ما داده بود،[این علومی که ما در اینجا گفتیم،بلایا،منایا،انساب عرب را به شیعیانمان را هم میدهیم، منتها کلاس و تابلو و دانشگاه و حوزه ندارد دیگر، راه این تعلیم و تعلم یک راه خاصی است که خوش به حالِ هر کسی که بلد است]
《نَحْنُ وَرَثَهُ اَلْأَنْبِیَاءِ 》ما وارث علم انبیاء و حقایقی که خدا به انبیاء داده بود ،هستم.
《وَ نَحْنُ وَرَثَهُ أُولِی اَلْعَزْمِ مِنَ اَلرُّسُلِ》[اولوالعزم را در روایات گفتیم که آنها پیغمبرانی بودند که عزمشان را بر اینکه ولایت علی علیه السلام را قبول کند راسخ کرده بودند لذا اولوالعزم نامیده شدند.]
《« أَنْ أَقِیمُوا اَلدِّینَ» یَا آلَ مُحَمَّدٍ 》شما ای خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام اقامه دین بکنید، کس دیگری بلد نیست.دین شناس نیست ،دین را نمی فهمد که اقامه کند.
” أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاهَ” حسین جان من شهادت میدهم فقط تو، قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاهَ،اختصاص است،هیچ کسی غیر از تو اقامه صلاه نکرده است، یقیمون الصلاه آنها کردند، فقط آنها هستند که دین را فهمیدند و به آن عمل کردند.
《« وَ لاٰ تَتَفَرَّقُوا فِیهِ» وَ کُونُوا عَلَى جَمَاعَهٍ》بر این مطلب تفرقه نکنید همه یک دل و یک زبان بر جماعت باشید، جمعه و جماعت را هم برای این آوردند که در این صحنه و در این مراسم همه یک دل و یک زبان ولایت محمد و آل محمد علیهم الصلاه و السلام را قبول کنند.
《« کَبُرَ عَلَى اَلْمُشْرِکِینَ» مَنْ أَشْرَکَ بِوَلاَیَهِ عَلِیٍّ 》
این حرف خیلی بر مشرکین سخت است.مَنْ أَشْرَکَ بِوَلاَیَهِ عَلِیٍّ .
در خیلی از روایات و تفاسیر شرک به شرک ولایت معنا شده است،کسی که کنار دست امیرالمومنین علیه السلام کنار دست چهارده معصوم علیهم السلام کس دیگری را بگذارد، این را شرک معنا کردند .واِلا توی دنیا،توی این عالمی که ادیان و ملل آمده چه کسی آمده که بگوید من دوتا سه تا پنج تا ده تا خدا قائل هستم؟این شرکی که اینجوری باشد که مراد نیست، این شرک ولایی است.《مَنْ أَشْرَکَ بِوَلاَیَهِ عَلِیٍّ
« مٰا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ» مِنْ وَلاَیَهِ عَلِیٍّ 》این منظور این است ،یا رسول الله آن چیزی که تو مردم را به ولایت امیرالمومنین علیه السلام دعوت کردی ،دیگران رفتند بغل دست علی علیه السلام یک اولی گذاشتند،یک دومی و بعد هم اینکه …آنها مشرک است.
《إِنَّ[اَللَّهَ]« اَللّٰهُ » یَا مُحَمَّدُ « یَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُ »》
ای رسول مکرم خداوند تبارک و تعالی هدایت و راهنمایی میکند به سوی ولایت امیرالمومنین هر کسی اهل اِنابه باشد،از گذشته هایش از اندوخته های ذهنی اش، از نادانی های خودش ،آنجوری که فکر میکرد[” عَمَّ یَتَساءَلُونَ «» عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ «» الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ «» کَلَّا سَیَعْلَمُونَ” این کلا،بخورد توی سرش ان شاءالله و یُنیبُ را بفهمد.برگردید ،این راهی که ما رفتیم و فراموش کردیم این ذوات مقدسه چهارده معصوم را، برگردیم به آنها ،خدا هدایت میکند کسی را که به سوی او انابه کند.《مَنْ یُجِیبُکَ إِلَى وَلاَیَهِ عَلِیٍّ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ 》هر کسی به ولایت امیرالمومنین جواب مثبت به تو بدهد خدا هدایتش میکند،هدایت خدا مال کسی است که بپذیرد ولایت امیرالمومنین علیه السلام را در اجابت امر رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم، که غدیرخم صحنه این واقعه است.
《حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ اَلْحُسَیْنِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَمْرِو بْنِ مَیْمُونٍ عَنْ هَارُونَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ:
امام باقر صلوات الله و سلامه علیه فرمودند: 《 إِنَّ مُحَمَّداً صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ کَانَ أَمِینَ اَللَّهِ فِی أَرْضِهِ》[ السلام علیک یا امین الله فی ارضه، این زیارت امین الله را اگر در مشاهد مشرفه هستید بخوانید اگر هم نیستید هر روز نیت کنید یکی از ائمه علیهم السلام را مخاطب قرار بدهید،زیارت امین الله را در خانه تان هم بخوانید ارتباط شما را با امام مُفتَرِضُ طاعه برقرار میکند] رسول خدا صلی الله علیه و آله امین الله در ارض بودند.
《 فَلَمَّا قَبَضَهُ اَللَّهُ 》وقتی که خداوند تبارک و تعالی مقدر فرمود رحلت ومرگ و شهادت آن حضرت را،
《کُنَّا أَهْلَ اَلْبَیْتِ وَرَثَتَهُ فَنَحْنُ أُمَنَاءُ اَللَّهِ فِی أَرْضِهِ 》بعد از رسول الله ما وارث این امین اللهی هستیم.
《 عِنْدَنَا عِلْمُ اَلْمَنَایَا وَ اَلْبَلاَیَا》
در نزد ماست علم منایا و علم بلایا، [این مَنیِه به معنای مرگ است نه به معنای نُومِ خواب که خواب تعبیر میکنیم ،نه خواب که چیزی نیست،ما میدانیم چه کسی کی میمیرد و چگونه میمیرد، ما میدانیم که این بشر سرنوشتش چیست و چگونه است، یک علم برایا باز اینجا نیست در روایات دیگر آن علم برایا هم هست.]
《 وَ أَنْسَابُ اَلْعَرَبِ》و ما عالِم به انساب عرب هستیم ،میدانیم چه کسی بچه چه کسی است.
《 وَ فَصْلُ اَلْخِطَابِ وَ مَوْلِدُ اَلْإِسْلاَمِ 》[این فصل الخِطاب ،خیلی اختصاصی تر از آنهای قبل است، یک حقیقتی است در عالم غیر از این علوم ظاهری که آن فَصلُ الخِطاب است ،اگر آن حقیقت را به کسی مرحمت کنند هر کسی هر سخنی را بگوید اگر قاضی هم باشد آن قاضی علم فَصلُ الخِطاب را داشته باشد میداند چه کسی راست میگوید و چه کسی دروغ میگوید ،و حق با چه کسی است.]ما میدانیم چه کسی مسلمان زاییده شده است و چه کسی کافر و منافق .
《قَالَ« شَرَعَ لَکُمْ» یَا آلَ مُحَمَّدٍ « مِنَ اَلدِّینِ مٰا وَصّٰى بِهِ»… « إِبْرٰاهِیمَ وَ مُوسىٰ وَ عِیسىٰ »》ای خاندان عصمت و طهارت ،خدا دین را برای شما آورده است،همان چیزهایی که وصیت کرد ذات مقدسش به ابراهیم و موسی و عیسی،
《 فَقَدْ عَلَّمَنَا وَ بَلَّغَنَا مَا عَلِمْنَا 》ما دانستیم و رسانیدم به خلق و اهلش آنچه را که دانستیم《وَ اِسْتَوْدَعَنَا عِلْمَهُ》و به ودیعه نهادیم علمش را در نزد هر کسی که میخواستیم.
《 وَ نَحْنُ وَرَثَهُ أُولِی اَلْعَزْمِ مِنَ اَلرُّسُلِ》ما وارثین پیامبران اولی العزم هستیم که اولی العزم هم به ولایت امیرالمومنین علیه السلام اولی العزم شدند.
《« أَنْ أَقِیمُوا » اَلصَّلاَهَ وَ« اَلدِّینَ» یَا آلَ مُحَمَّدٍ 》
[ استعبدهمُ الله لِذلک،خدا برنامه عبادت ذوات مقدسه را این قرار داده است،عبودیتشان این است که اینها دین برپا کنند،اینها کارگشای خلق باشند،اینها ولایت را در تکوین و تشریع جاری کنند.] شما نماز و دین را به پا میدارید.و شما باید اینکار را بکنید.
《« وَ لاٰ تَتَفَرَّقُوا» وَ کُونُوا عَلَى جَمَاعَهٍ》جدایی نپذیرید بر این سخن، یک زبان و یک دل باشید.《« کَبُرَ عَلَى اَلْمُشْرِکِینَ مٰا تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ».》ای پیغمبر اکرم مشرکین این حرفهایی که تو راجع به ولایت میزنی خیلی برایشان سخت و بزرگ است ،نمی توانند تحمل کنند [نمی توانند خاک بر سرشان،نمی توانند وزر و وبال برایشان، نمی توانند عذاب جحیم برایشان،امیرالمومنین علیه السلام و ولایتش قابل تحمل برای همه نیست].
《اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم》
یا علی مدد